Bommen Berend in Overijssel Stichting Overijsselacademie

In 1665, zeven jaar voor het Rampjaar, was Bommen Berend Overijssel al eens binnengevallen. Tijdens deze oorlog stak de Münsterse bisschop onder andere het Twentse Losser in brand. Hij zou daarna de gemoederen in het dorp nog eeuwenlang bezighouden. Wie was deze bisschop? Hoe verging het Overijssel voorafgaand aan het Rampjaar binnen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden? En hoe ontstond het Rampjaar 1672? Martin en Luc spreken erover met Gees Bartels en Georg van Slageren.
In de zesdelige podcast-serie Bommen Berend in Overijssel gaan historici Martin van der Linde en Luc Panhuysen op onderzoek uit en vertellen ze het verhaal van het Rampjaar vanuit het perspectief van Oost-Nederland.
--
Bommen Berend in Overijssel is een podcast van de IJsselacademie, gemaakt door Martin van der Linde en Luc Panhuysen.
Montage en sounddesign door Michiel van Poelgeest van Klaenk. 
Met dank aan: Martine de Boer, Marco Krijnsen, Martine van der Veer en Esther van Velden. De titelsong is van Hendrik Jan Bökkers. De provincie Overijssel maakt onze podcast-serie mogelijk.

Bommen Berend viel op 1 juni 1672 Overijssel binnen. In minder dan een maand tijd had hij de hele provincie veroverd. Deventer gooide na een korte belegering de handdoek in de ring, waarna Zwolle en Kampen zich ook meteen overgaven. Hadden de stadsbestuurders slappe knieën of was er verraad in het spel? Hoe verliep die militaire opmars van Bommen Berend? En wat merkten de gewone man en vrouw van de oorlog? Martin en Luc gaan op bezoek bij Anne van Geuns, Ans Esselink en Klaas Tippe.
--
Bommen Berend in Overijssel is een podcast van de IJsselacademie, gemaakt door Martin van der Linde en Luc Panhuysen.
Montage en sounddesign door Michiel van Poelgeest van Klaenk.
Met dank aan: Martine de Boer, Marco Krijnsen, Martine van der Veer en Esther van Velden. De titelsong is van Hendrik Jan Bökkers. De provincie Overijssel maakt onze podcast-serie mogelijk.

Dominee Abraham van Laer noteerde in zijn kerkenraadsboek wat er tijdens het Rampjaar allemaal in Ootmarsum gebeurde. Zijn dagboek biedt een uniek inkijkje in de strijd tussen katholieken en protestanten in 1672 Twente. Zoveel egodocumenten zijn er uit 17e eeuw niet bewaard gebleven. Martin en Luc zetten samen met kerkhistoricus Paul Abels Van Laers notities en de Münsterse inval in breder perspectief.
--
Bommen Berend in Overijssel is een podcast van de IJsselacademie, gemaakt door Martin van der Linde en Luc Panhuysen.
Montage en sounddesign door Michiel van Poelgeest van Klaenk.
De gebruikte opnames van kerkkoren werden gemaakt door Klankbeeld.
Met dank aan: Martine de Boer, Marco Krijnsen, Martine van der Veer en Esther van Velden. De titelsong is van Hendrik Jan Bökkers. De provincie Overijssel maakt onze podcast-serie mogelijk.

De katholieke edelman Gerard Adolph Bentinck van Breckelenkamp werd namens Bommen Berend stadhouder van Overijssel. Evenals de Zwolse pastoor Arnoldus Waeijer zag hij in de Münsterse tijd een nieuwe katholieke toekomst gloren. Mede door deze samenwerking met Bernard von Galen werden de katholieken na het Rampjaar eeuwenlang bestempeld als collaborateurs. Terecht of onterecht? Martin en Luc spreken erover met bewoner van Huis Breckelenkamp Matthijs Wanrooij en bezoeken de resten van de in 1672 door Waeijer opgegraven katholiek mysticus Thomas à Kempis. Een schilderij en een blauw kistje werpen nieuw licht op de zaak...
--
Bommen Berend in Overijssel is een podcast van de IJsselacademie, gemaakt door Martin van der Linde en Luc Panhuysen.
Montage en sounddesign door Michiel van Poelgeest van Klaenk.
Met dank aan: Martine de Boer, Marco Krijnsen, Martine van der Veer en Esther van Velden. De titelsong is van Hendrik Jan Bökkers. De provincie Overijssel maakt onze podcast-serie mogelijk.

Overijssel gaf zich razendsnel over aan Bommen Berend. Toch was er wel degelijk sprake van verzet, o.a. door vaandrig Gerrit van Riemsdijk uit Gramsbergen en door de burgerij van Blokzijl. Zij wisten als eerste plaats in Overijssel de Münstersen weer te verdrijven, waarna prins Willem III ze zelfs beloonde met stadsrechten. In de rest van de provincie bleef Bommen Berend nog bijna twee jaar aan de macht. Na zijn vertrek was Overijssel tot op het bot geruïneerd. Martin en Luc praten erover met Marie Doosje, Henk Steenbergen en Evelyn Ligtenberg.
--
Bommen Berend in Overijssel is een podcast van de IJsselacademie, gemaakt door Martin van der Linde en Luc Panhuysen.
Montage en sounddesign door Michiel van Poelgeest van Klaenk.
Met dank aan: Martine de Boer, Marco Krijnsen, Martine van der Veer en Esther van Velden. De titelsong is van Hendrik Jan Bökkers. De provincie Overijssel maakt onze podcast-serie mogelijk.

Waarom noemen we de bisschop van Münster, Bernard von Galen, eigenlijk Bommen Berend? Waarom wordt hij zo vaak als duivel of boeman afgeschilderd? In Vriezenveen leidde dat beeld tot de vorming van een hardnekkige mythe. Maar kijkt men in Münster op dezelfde manier naar ‘hun’ bisschop? Of is hij daar juist een held?
Martin en Luc vragen het aan Gezinus Grissen en gaan op bezoek bij de Duitse historicus Gerd Dethlefs. Ze eindigen oog in oog met Bommen Berend zelf (en worden verrast door het grafschrift).
--
Bommen Berend in Overijssel is een podcast van de IJsselacademie, gemaakt door Martin van der Linde en Luc Panhuysen.
Montage en sounddesign door Michiel van Poelgeest van Klaenk.
Met dank aan: Martine de Boer, Marco Krijnsen, Martine van der Veer en Esther van Velden. De titelsong is van Hendrik Jan Bökkers. De provincie Overijssel maakt onze podcast-serie mogelijk.