Voer voor verandering Wouter Mulders, Igno Notermans

Kunnen wij het als maatschappij eens worden over wat moet stoppen of minder moet? En als dat kan, hoe gaan we dat dan doen? Over deze vragen gaat dit nieuwe seizoen.
In de eerste aflevering, praten we met Alfred Blokhuizen en Gusta Schreiner. Vanuit de Verening Bewoners tegen Vliegtuigoverlast, strijden ze tegen lawaai, stank en ultrafijnstof. Wat motiveert hun activisme voor afbouw? Welke strategieën gebruiken ze? En hoe kijken ze naar alternatieven als elektrisch vliegen?
Daarna hoor ik van actie-onderzoeker Gijs Diercks over hoe innovatie vroeger 'not done' was. En hoe belangrijk stoppen is voor fundamentele verandering richting een duurzame en rechtvaardige samenleving. We hebben het over kanaries, singels, leefstraten en opvolgingsproblematiek. En krijgen een goeie tip over met wie we nog meer moeten gaan praten over afbouw...
Handige linkjesArtikel AD: 'Onderzoek naar groei luchthaven Rotterdam te rooskleurig' https://www.ad.nl/rotterdam/onderzoek-naar-groei-luchthaven-rotterdam-te-rooskleurig~a455da30/Artikel NRC: 'Dit is elektrisch vliegen anno 2023' https://www.nrc.nl/nieuws/2023/09/13/dit-is-elektrisch-vliegen-anno-2023-a4174307
Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl  Dit seizoen werd mede mogelijk gemaakt door het Erasmus Trustfonds. Verder dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage en muziek, Igno Notermans en Sophie Buchel voor redactiewerk, Jorn Wemmenhove van Humankind voor het inspirerende voorgesprek en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.  

Kunnen wij het als maatschappij eens worden over wat moet stoppen of minder moet? En als dat kan, hoe gaan we dat dan doen? Over deze vragen gaat dit nieuwe seizoen.
In de tweede aflevering praten we met twee burgemeesters en twee ambtenaren van de stad Genk. Eind jaren 80 sluiten daar de kolenmijnen en verdwijnt ook andere industrie. In de decennia ervoor was de bevolking van Genk o.a. voor die activiteiten juist met een factor 30 gegroeid. Wat doe je na zo’n gigantische stop? Waar vinden bewoners bijvoorbeeld nieuw werk? 
We praten over wat er allemaal al aan plannen klaarlag, voordat uiteindelijk de kogel van de sluiting uiteindelijk door de kerk was. 
Daarna maken we een wandeling langs een beek en een vallei waar nog steeds afbouw moet plaatsvinden (ook gerelateerd aan de de-industrialisatie): die van een watersysteem gericht op wegspoelen en afvoeren. Want hoe kick je af van iets wat 50 jaar lang de norm was?
Handige linkjesThe Stages of Whale Decomposition (YouTube): https://www.youtube.com/watch?v=QxSUsn8H2zsStiemervallei, Stad Genk: https://www.genk.be/stiemervallei
Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl Dit seizoen werd mede mogelijk gemaakt door het Erasmus Trustfonds. Verder dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage en muziek, Igno Notermans en Sophie Buchel voor redactiewerk, Mien Quartier en Katrien van de Sijpe voor al hun hulp met het ontwikkelen, Lieven Heeremans voor advies en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

Kunnen wij het als maatschappij eens worden over wat moet stoppen of minder moet? En als dat kan, hoe gaan we dat dan doen? Over deze vragen gaat dit nieuwe seizoen.
In de derde aflevering duiken we de landbouwtransitie in. Al decennia lang loopt de intensieve veehouderij tegen milieu-  en andere grenzen aan, maar blijft ze doorgroeien. En dan, zo’n 4 jaar geleden, wordt dankzij stikstofproblematiek afbouw ‘opeens’ onvermijdelijk. Onteigenen, halveren, verdwijnen.
Waarom duurde het zo lang voordat afbouw serieus ter sprake kwam? En gezien je mensen niet kunt afbouwen, wat voor soort fundamentele verandering is er nodig in het landelijk gebied?
Collega Sophie en ik spreken met Jan Versluis, een voormalig melkveehouder in het Groene Hart, die zijn pijlen heeft gericht op de gewassen zonnekroon en vezelhennep. Jan wil nu een breed verbond wil sluiten om met die planten heel veel goeds te doen voor de bodem, de biodiversiteit, en de circulaire economie. 
Maar om dat voor elkaar te krijgen moeten er flink wat regels en ideeën worden afgebouwd. En er is een uitdaging: alleen afbouw, daar praat hij liever niet over. Dat wordt nog wat!
Met reflectie van actie-onderzoeker Annelli Janssen.
Handige linkjes
People systematically overlook subtractive changes (Nature): https://www.nature.com/articles/s41586-021-03380-yPublicatie DRIFT 'Buiten de lijntjes kleuren voor duurzame landbouw': https://drift.eur.nl/nl/publicaties/buiten-de-lijntjes-kleuren-voor-duurzame-landbouw/Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl Dit seizoen werd mede mogelijk gemaakt door het Erasmus Trustfonds. Verder dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage en muziek, Igno Notermans en Sophie Buchel voor redactiewerk, Wouter van Noort die het werk van Leidy Klotz (weer) onder mijn aandacht bracht, Lieven Heeremans voor advies en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

Kunnen wij het als maatschappij eens worden over wat moet stoppen of minder moet? En als dat kan, hoe gaan we dat dan doen? Over deze vragen gaat dit nieuwe seizoen.
In de vier aflevering behandelen we twee belangrijke hindernissen voor afbouwers. Ten eerste: een barriere in onszelf. We spreken met therapeut rouw- en verliesverwerking Henja Treur, ook werkzaam als organisatie-adviseur voor de Gemeente Amsterdam. Wat gebeurt er met personen en organisaties als we niet stilstaan bij gevoelens van verlies en afscheid?
Daarna zoomen we uit naar barrières op een veel grotere schaal: de macht van geld en ons financiële systeem. Want veel projecten en acties voor fundamentele verandering op stuk lopen. En waarin wordt wel veel geinvesteerd? In zaken die veel rendement opleveren, ook als die onduurzaam of onrechtvaardig zijn. Hoe kan dat anders?
Hier spreken we over Hans Stegeman, Hoofdeconoom bij Triodos Bank, en een van de stemmen in Nederland wat betreft fundamentele verandering in het financiele systeem.  
Handige linkjes
Muziek van Mart Nooijen: https://www.instagram.com/martnooijen/De praktijk van Henja Treur: https://www.treurverliesverwerking.nl/Verzameling FD-columns Hans Stegeman: https://fd.nl/auteur/hansstegemanAls jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl Dit seizoen werd mede mogelijk gemaakt door het Erasmus Trustfonds. Verder dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage en muziek, Noortje Flinkenflögel en Igno Notermans voor redactiewerk, Lieven Heeremans voor advies en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

Kunnen wij het als maatschappij eens worden over wat moet stoppen of minder moet? En als dat kan, hoe gaan we dat dan doen? Over deze vragen gaat dit nieuwe seizoen.
Je hoort het goed, de laatste van dit seizoen is een live opgenomen aflevering vanuit de Kleine Walhalla in Rotterdam. Wouter Mulders gaat in gesprek met stopstrateeg Marije van den Berg en aspirant-Minister van Afbraak Derk Loorbach. 
Allebei hebben ze veel te zeggen over afbouw, afbraak en stoppen. Welke goede en slechte voorbeelden kennen zij? Hoe staat het ervoor met het afschaffen van fossiele subsidies? En wat is de rol van de gemeenschap in deze fundamentele verandering? 
En dat gesprek hadden we niet alleen met z'n drietjes, maar ook samen met jullie, het publiek van Voer voor Verandering. Politicos, designers, onderzoekers, ambtenaren: jullie waren er allemaal. En er hing genoeg gespreksstof in de lucht. Over radicale keuzes, stoppen bij de overheid en ja, ook weer dat belang van rouw en afscheid nemen. 
Handige linkjes
Website & podcast Marije van den Berg: https://www.democratieinuitvoering.nl/Oratie Derk Loorbach: https://drift.eur.nl/app/uploads/2016/12/To_Transition-Loorbach-2014.pdfAls jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl Dit seizoen werd mede mogelijk gemaakt door het Erasmus Trustfonds. Verder dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage en muziek, Sophie Buchel en Igno Notermans voor redactiewerk en presentatie, Lieven Heeremans voor advies en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

Welke rol speelt rechtvaardigheid in fundamentele verandering, bijvoorbeeld bij de energietransitie of vraagstukken als natuurbehoud? En wat is rechtvaardigheid precies? Onze eerste gast van seizoen kijkt daar met een hele scherpe blik naar -- “Ik heb meer geleerd van de mensen in het veld, dan van de boeken aan de universiteit”. 
Samen met DRIFT-collega Tessa de Geus gaat Wouter in gesprek met Shivant Jhagroe. Deze bestuurskundige van de Universiteit Leiden begon rechtvaardigheid in zijn werk te betrekken toen hij actie-onderzoek deed naar stadstuinieren in Rotterdam. 
Shivant’s boodschap is: werken aan duurzaamheid heeft zijn werk gedaan, werk liever aan radicale klimaatrechtvaardigheid. Want een echt rechtvaardige transitie is sowieso duurzaam, maar heeft niet de schaduwkanten die van een nauwe focus op duurzaamheid.   
We spreken over verschillende aspecten van rechtvaardigheid (procedure, distributie, erkenning), dat transities niet stoppen bij de grens, en dat je rechtvaardigheid niet simpelweg kan uitrollen (en wat je dan wel kan doen).  Handige linkjes:Kap met duurzaamheid, wees rechtvaardig (OneWorld): https://www.oneworld.nl/klimaat/kap-met-duurzaamheid-wees-rechtvaardig Profiel van Shivant (Universiteit Leiden): https://www.universiteitleiden.nl/en/staffmembers/shivant-jhagroe  Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl  Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Lieven Heeremans voor allerhande adviezen, en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.